De stille bondgenoot van kanker: waarom artsen meer naar het buikvlies moeten kijken

Een vergeten deel van je lichaam kan de verspreiding van kanker ongemerkt in de hand werken

We hebben het vaak over tumoren in longen, lever of darmen. Maar wat als kanker zich verbergt op een plek waar bijna niemand naar kijkt? Volgens arts-onderzoeker Jesse Demuytere (UGent) gebeurt dat vaker dan gedacht. Zijn boodschap is duidelijk: het buikvlies verdient meer aandacht. Want in de schaduw van deze ‘vergeten zone’ kan kanker uitzaaien zonder dat iemand het merkt – tot het te laat is.

Het buikvlies: een onbekende sleutelspeler in kankeruitzaaiing

Het buikvlies – of peritoneum – is een dun vlies dat de binnenkant van je buikholte bekleedt én je organen omhult. Het is geen orgaan waar mensen snel aan denken, maar net daardoor is het zo verraderlijk.

Bij bepaalde kankers, vooral darmkanker, kunnen cellen zich losmaken van de tumor en zich nestelen in de plooien van het buikvlies. Deze uitzaaiingen zijn vaak minuscuul, verspreid over een groot oppervlak én moeilijk op te sporen met standaardonderzoeken zoals een CT-scan of echografie.

Het buikvlies werkt als een spons

Het buikvlies vangt kankercellen op en laat ze toe om zich te verspreiden, vaak zonder duidelijke symptomen.

Kankercellen die in de bloedbaan of lymfe terechtkomen, kennen we. Maar sommige zaaien uit door simpelweg los te komen van de primaire tumor en mee te drijven in het buikvocht. De zwaartekracht, beweging en de anatomische plooien van het buikvlies zorgen ervoor dat ze zich nestelen op plekken waar weinig weerstand is. Denk aan de Douglasruimte of de onderzijde van het middenrif.

Zonder pijn. Zonder alarmsignalen. Tot het misloopt.

Te vaak te laat ontdekt

Veel artsen richten zich – begrijpelijk – op zichtbare tumoren in lever of longen. Maar het buikvlies? Dat verdwijnt te vaak uit beeld. Letterlijk én figuurlijk. Daardoor gebeurt het regelmatig dat uitzaaiingen pas aan het licht komen tijdens een operatie of in een vergevorderd stadium.

Dat is problematisch, want buikvliesuitzaaiingen kunnen een behandeling een stuk moeilijker maken. Ze vergen een specifieke aanpak, met bijvoorbeeld intraperitoneale chemotherapie of complexe chirurgie.

Kijk systematisch naar het buikvlies

Bij diagnoses van bijvoorbeeld darmkanker moet het buikvlies systematisch onderzocht worden. Niet alleen via beeldvorming, maar eventueel ook via kijkoperaties als de minste twijfel bestaat.

Praktische aanbevelingen voor arts én patiënt

• Vraag bij darmkanker altijd of het buikvlies nagekeken is.
• Laat je arts uitleggen welke beeldvorming gebruikt werd. CT of MRI detecteren buikvliesuitzaaiingen niet altijd.
• Blijf alert bij vage buikklachten, verminderde eetlust of opstapeling van buikvocht. Dat zijn soms de enige signalen.
• Overweeg gespecialiseerde centra bij twijfelgevallen. Zij hebben vaak de expertise én technieken om kleine letsels op te sporen.

Niet alles wat verborgen is, is onschuldig

In de strijd tegen kanker is kennis macht. Hoe meer we begrijpen over hoe en waar kanker zich verspreidt, hoe beter we kunnen ingrijpen. Het buikvlies is jarenlang onder de radar gebleven. Tijd om daar verandering in te brengen.

Want soms zit het gevaar niet waar je het verwacht. Maar net daar waar niemand kijkt.

Bronnen
Stop Darmkanker
Luc Colemont
Jesse Demuytere

Bestel vandaag nog uw iFOB-test