Darmkanker ontstaat niet door één enkele oorzaak, maar wordt beïnvloed door een combinatie van factoren. Van leefstijlkeuzes tot erfelijke aanleg, er zijn diverse elementen die je risico op darmkanker kunnen vergroten.
Hoe je leefstijl het risico op darmkanker beïnvloedt
Een ongezonde leefstijl kan de kans op darmkanker aanzienlijk verhogen. Risicofactoren zijn onder andere:
- Overgewicht: Extra lichaamsgewicht, vooral rond de buik, wordt in verband gebracht met een verhoogd risico.
- Ongezonde voeding: Veel bewerkt en rood vlees eten en weinig groenten, fruit en vezels consumeren kan bijdragen aan darmkanker.
- Alcoholgebruik: Regelmatig alcohol drinken verhoogt je kans op darmkanker, zelfs in kleine hoeveelheden.
- Weinig beweging: Fysieke inactiviteit kan de gezondheid van je darmen negatief beïnvloeden en je risico vergroten.
Wat zijn darmpoliepen en hoe vergroten ze het risico?
Darmpoliepen zijn kleine bobbeltjes die ontstaan door woekeringen van het slijmvlies in de darmen. Hoewel poliepen meestal goedaardig zijn, kunnen sommige kwaadaardig worden en leiden tot darmkanker. Vaak merk je niet dat je poliepen hebt, tenzij je een aandoening hebt zoals polyposis, waarbij veel poliepen in de darmen ontstaan. Regelmatige darmonderzoeken kunnen poliepen vroegtijdig opsporen en verwijderen voordat ze kwaadaardig worden.
Waarom chronische ontstekingen in de dikke darm een risicofactor zijn
Mensen met aandoeningen zoals colitis ulcerosa of de ziekte van Crohn hebben een verhoogde kans op darmkanker, vooral na 10 jaar met de ziekte te hebben geleefd. Chronische ontstekingen kunnen de cellen in de darmwand beschadigen, wat het risico op kanker verhoogt. Regelmatige darmonderzoeken zijn essentieel om veranderingen vroegtijdig op te sporen.
Wat als je eerder darmkanker hebt gehad?
Bij mensen die eerder behandeld zijn voor darmkanker, bestaat de kans dat de kanker terugkomt. Daarom blijven zij een aantal jaren onder controle via regelmatige onderzoeken. Deze nazorg is cruciaal om eventuele terugkeer van de ziekte vroegtijdig te detecteren en te behandelen.
Speelt erfelijkheid een rol bij darmkanker?
Hoewel de meeste gevallen van darmkanker niet erfelijk zijn, is erfelijke aanleg soms wel een factor. In families waar opvallend veel darmkanker voorkomt, kan genetisch onderzoek worden uitgevoerd om vast te stellen of er een verhoogd risico is. Erfelijke aanleg betekent dat je een grotere kans hebt op darmkanker, maar tijdige screening kan helpen om dit risico te beheren.
Wat kun je doen om je risico op darmkanker te verkleinen?
Er zijn verschillende stappen die je kunt nemen om je kansen op darmkanker te verminderen:
- Gezond eten: Kies voor een vezelrijk dieet met veel groenten, fruit en volle granen.
- Blijf actief: Regelmatige lichaamsbeweging verbetert de gezondheid van je darmen.
- Beperk alcohol: Drink met mate of vermijd alcohol helemaal.
- Doe mee aan screeningsprogramma’s: Regelmatige darmonderzoeken kunnen veranderingen vroegtijdig opsporen.
- Ken je familiegeschiedenis: Bespreek met je arts of genetische tests zinvol zijn als darmkanker in je familie voorkomt.
